اسب آبستن
اسب حیوانی است که نیاز به مراقبت‌های خوب و دقیقی دارد و نیاز به مراقبت از آن در مرحله بارداری و شیردهی دوچندان خواهد شد. دوران حاملگی اسب پر از سختی و دشواری نیست. برعکس، اکثر اسبها در زمان بارداری وضعیت نسبتاً خوبی دارند. فقط برای انجام زایمان بی‌خطر باید در اواخر بارداری مراقبت‌های جزئی انجام دهید.
بارداری نرمال در اسبها حدوداً 11 ماه (تقریباً 345 روز) طول می‌کشد. مادیانی که کره نر دارد دوره بارداری طولانی‌تری را سپری می‌کند. زایمان زودتر از موعد در 310 روزگی می‌تواند رخ دهد که کره نارس با مراقبت‌های ویژه، قابل نگهداری است. همچنین ممکن است کره تا 4 هفته بیشتر از مقدار طبیعی در شکم مادرش بماند.
بیشترین رشد کره در رحم مادیان در سه ماه آخر بارداری اتفاق می‌افتد و قبل از آن بارداری اسب آبستن مشخص نیست و ظاهر او با قبل از بارداری تغییری نمی‌کند. در 6 ماه اول بارداری، می‌توان بدون هیچ خطری از مادیان باردار برای سواری استفاده کرد. اما بعد از 6 ماه، فعالیت اسب ممکن است به قیمت از دست دادن جنین تمام شود. غذای اضافی و به‌ویژه پروتئین برای رشد جنین در 3 ماه آخر بارداری لازم است.
رژیم غذایی اسب آبستن
امروزه انتخاب غذا برای مادیان آبستن با توجه به حساس بودن مادیان در این مقطع، دغدغه‌ی بسیاری از اسب‌داران است. با توجه به اتمام فصل کشش در اکثر مناطق بخش شمالی کشور در دو ماه آینده طولی نخواهد کشید که تمام مادیان‌های ارزشمند که مشکل تولیدمثل خاصی ندارند وارد دوره‌ی آبستنی شوند. این به معنای 12 ماه مراقبت ریزبینانه ی مادیان است .
ماحصل این 12 ماه مراقبت در صورت انتخاب سیلمی مناسب و تغذیه‌ی درست و اصولی مادیان، کره‌ای سالم و قوی خواهد بود. شانس چمپیون شدن در مسابقات زیبایی و یا قهرمانی کورس را خواهد داشت.
تغذیه عالی
غذای اسب آبستن دو برابر غذای یک اسب معمولی است. بنابراین شما باید به نیازهای غذایی موردنیاز جنین و اسب آبستن توجه داشته باشید. اسب‌های باردار به 80 درصد کلسیم و فسفر بیشتر و 42 درصد پروتئین بیشتر و 28 درصد کلسیم بیشتری نیاز دارند.
بنابراین، صرفاً افزودن بیشتر خوراک منجر به عدم تعادل غذایی می‌شود. به منشاء خوراک توجه کنید و در مورد هرگونه کمبود تغذیه‌ای با دامپزشک خود مشورت کنید. همچنین ممکن است بخواهید مکمل‌های اسب را برای تقویت ویتامین‌ها و مواد معدنی خاص اضافه کنید.
نیازهای غذایی هفته‌های آخری بارداری
نیاز غذایی و نیاز به انرژی در اسب آبستن در 8 تا 10 هفته آخر بارداری به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.
از تولیدمثل مادیان تا از شیرگیری کره نیازهای خوراکی مادیان به چند دوره کلیدی تقسیم می‌شود که عبارت‌اند از: آبستنی، ابتدای بارداری، میانه بارداری و سه‌ماهه انتهایی بارداری، ابتدا و انتهای شیردهی و از شیرگیری.
نیازهای تغذیه‌ای مادیان در این دوره‌ها متفاوت بوده. برای دستیابی به بهترین نتیجه بایستی برنامه‌های تغذیه‌ای بر اساس نوع خوراک مادیان آبستن و شیرده، میزان خوراک مصرفی، نوع و میزان علوفه مصرفی تنظیم گردد. در ببا نگهداری اسب مادیان بیشتر بدانید.
نکات مهم پیرامون حاملگی اسب
در ادامه مراحل آبستنی اسب به سه مرحله ابتدایی، میانه‌ای و انتهایی تقسیم بندی شده است. با ما در ادامه همراه باشید تا به این سه مرحله بپردازیم. البته قبل از آن پیشنهاد می‌کنیم خواندن مطلب نگهداری از اسب آبستن را از دست ندهید:
مرحله ابتدای آبستنی
مادیان‌های غیرشیرده در ۴ ماه ابتدای آبستنی احتیاجات خوراکی بالایی ندارند. علوفه باکیفیت بالا می‌تواند نیازهای انرژی و پروتئینی مادیان را در سه‌ماهه اول آبستنی برطرف کند.
مرحله میانه آبستنی
در این مرحله اگرچه علوفه باکیفیت می‌تواند برای مادیان‌های آبستن کافی باشد، بااین‌حال ممکن است کمبودهایی در برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی کلیدی رخ دهد. ازاین‌رو افزودن کنسانتره یا مکمل‌های معدنی و ویتامینه که رشد کره را تقویت می‌کند توسط متخصصین پیشنهاد می‌شود.
مرحله انتهای آبستنی
در سه‌ماهه انتهایی آبستنی، نیاز انرژی مادیان به شکل محسوس و معنی‌داری افزایش می‌یابد. چراکه جنین ۶۰ درصد رشد خود را در سه‌ماهه انتهای آبستنی طی می‌کند که تقریباً برابر با حدود ۰.۵ کیلوگرم افزایش وزن روزانه است. با توجه به روند رشد کره، نیازهای خوراکی مادیان به‌خصوص انرژی، پروتئین، کلسیم، فسفر و ویتامین A به شکل اساسی افزایش می‌یابد.
همچنین نیاز مادیان به مواد معدنی کم‌نیاز (آهن، روی، مس و منگنز) نیز طی این دوره افزایش می‌یابد. ازآنجایی‌که شیر مادیان ازنظر این عناصر معدنی ضعیف است درنتیجه این مواد در سه‌ماهه انتهایی در کبد کره‌اسب ذخیره می‌شود تا در رشد سریع کره پس از زایمان وقفه‌ای ایجاد نشود.
درصورتی‌که کبد به‌اندازه کافی ذخیره مواد معدنی نداشته باشد، کره جوان مستعد مشکلاتی در رشد استخوان‌ها می‌گردد. تحقیقات نشان داده است که تأمین همین مواد معدنی پس از زایمان نمی‌تواند این مشکل را حل کند.
نکته
کاهش امتیاز بدنی طی سه‌ماهه انتهایی آبستنی تأثیری بر وزن تولد کره نمی‌گذارد مگر اینکه کاهش وزن مادیان بسیار چشمگیر باشد. از دست دادن ذخیره بدنی مادیان همچنین باعث کاهش میزان آغوز و شیر مادیان شده که همین موضوع در کاهش رشد و ضعف سیستم ایمنی کره تأثیرگذار است. ذخیره پروتئینی مادیان بر روی وزن تولد کره تأثیر زیادی دارد. همچنین کاهش پروتئین طی سه‌ماهه انتهایی سبب می‌شود قدرت جذب آنتی‌بادی‌های ضروری از آغوز توسط کره تا ۵۰ درصد کاهش یابد.
ازآنجایی‌که با رشد و افزایش اندازه بدن کره در ماه‌های انتهایی ظرفیت دستگاه گوارش کاهش می‌یابد. مصرف علوفه کاهش‌یافته و درنتیجه پروتئین و کلسیم موردنیاز بایستی با مصرف بیشتر منابع کنسانتره های باکیفیت که حجم کمتری اشغال می‌کنند تأمین گردد.
نقش ورزش در مراقبت از اسب آبستن
در دوران بارداری انجام ورزش‌های منظم برای حفظ وضعیت فیزیکی مادیان لازم است. گاهی اوقات بارداری باعث ایجاد مشکل در چرخش پاهای اسب می‌شود که ورزش منظم می‌تواند از وقوع این امر جلوگیری کند. در ماه اول بارداری مخصوصاً اگر تابستان و هوا گرم باشد ورزش کردن ضرر دارد. پس بهتر است در ماه اول بارداری اسب هیچ‌گونه ورزشی را انجام ندهد، تا زمانی که سن بارداری بالاتر رود.
زمانی که مادیان وارد ماه هشتم بارداری شد باید ورزش‌ها سبک‌تر شوند. زیرا در ماه هشتم بارداری رشد جنین مانع از این می‌شود که مادر فعالیت‌های ورزشی شدید را انجام دهد. در سه ماه آخر بارداری اسب باید حداقل روزی نیم ساعت در هوای آزاد پیاده‌روی داشته باشد تا اضافه‌وزن نگیرد. در ماه‌های آخر فعالیت سبک و قدم زدن اجباری است. زیرا اگر اسب فعالیت نداشته باشد باعث سخت‌زایی و سقط جنین می‌شود.
ایمن‌سازی اسب آبستن
واکسن‌های اسب مادیان خود را به‌طور مرتب تزریق کنید، زیرا بسیاری از بیماری‌ها به جنین نیز منتقل می‌شود. مادیان‌ها بهتر است در ابتدای بارداری برای موارد زیر ایمن شوند:
- آنفلوانزا
- کزاز
- ویروس نیل غربی
- انسفالومیلیت شرقی و غربی
در پنج، هفت و نه‌ماهگی، مادیان‌های باردار باید در برابر رینوپنومونی اسب (رینوپنومونی اسب بیماری هرپس‌ویروسی به‌شدت واگیر اسبها است که می‌تواند متعاقب آلودگی به هر دو تیپ یک و چهار هرپس ویروس اسب (EHV1 و EHV4) با شدت متفاوت (بسته به سن و وضعیت ایمنی حیوان) رخ دهد.) ایمن‌سازی شوند و درنهایت، مادیان باید اولین واکسن‌های تقویت‌کننده را حدود یک ماه قبل از زایمان دریافت کند.
آیا در مورد بیماری های اسب اطلاعاتی دارید؟
نکته
این واکسن‌ها باعث افزایش میزان آنتی‌بادی در شیر اولیه تولیدشده توسط مادیان می‌شود و از کره در برابر بیماری‌های جدی محافظت می‌کند. بسته به موقعیت مکانی شما ممکن است مادیان شما به واکسن‌های بیشتری نیاز داشته باشد، برای مشاوره در مورد محافظت از مادر و جلوگیری از بیماری در برابر بیماری‌های منطقه با دامپزشک خود مشورت کنید.
در آخر، مطمئن شوید که اسب شما انگلی ندارد تا انگل‌ها در دوران بارداری، تولد یا شیردهی منتقل نشوند. اکثر داروهای ضد انگل برای مادیان باردار بی‌خطر هستند. اما ابتدا با دامپزشک خود مشورت کنید تا یک مورد مناسب را انتخاب کرده و برای مادیان مصرف کنید.
تولد
اسب آبستن را در دو، سه هفته‌ی آخر بارداری در اسطبل نگهداری کنید و او را جابه‌جا نکنید. زیرا استرس ناشی از سفر سبب زایمان زودرس می‌شود. اگر مجبورید او را جابه‌جا کنید، مطمئن شوید که فضای زیادی در تریلر دارد و همچنین دهانه رحم او باز نشده باشد، در غیر این صورت ممکن است به کره‌اسب آسیب برسد.
در هفته‌های آخر پستان‌های مادیان را بررسی کنید زیرا ترشحات زودرس ممکن است نشانه‌ای از عفونت باشند. وقتی به زمان زایمان نزدیک می‌شوید هر یک ساعت به او سر بزنید و او را چک کنید. زمانی که او دراز بکشد یعنی زمان زایمان فرا رسیده است و او برای زایمان آماده است، اگر روند زایمان بیشتر از ۲۰ دقیقه طول کشید بهتر است با دامپزشک او تماس بگیرید. درباره بیماری های میکروبی اسب اطلاعات خود را افزایش دهید.
موارد امنیت زیستی در رابطه با اسب آبستن
- مادیان را در گروه‌های کوچک با اسب‌های دیگر در مرحله مشابه بارداری نگه‌دارید.
- مادیان ساکن طولانی‌مدت مزرعه را از مادیان‌های خارجی جدا کنید.
- مادیان باردار را از اسب‌های دیگر جدا کنید که از ایجاد بیماری جلوگیری کنید.
- مادیان‌های باردار را از مادیان‌هایی که اخیراً باردار شده‌اند جدا کنید.
- مادیان های باردار را با استفاده از اسطبل های جداگانه جدا کنید.
- منابع آب یا خوراک را به اشتراک نگذارید.
تشخیص بارداری
روزهای 14 تا 16 (اولین تست بارداری):
- سونوگرافی انجام شود.
- بارداری از نظر دوقلویی بررسی شود.
- اگر مادیان باردار نباشد، دوباره جهت باردار شدن او اقدام کنید.
- مادیان 6 درصد احتمال سقط جنین را تا 40 روز اول دارد.
- روزهای 24 تا 25: تست بارداری (گهگاه انجام می‌شود.
- ضربان قلب جنین را بررسی کنید.
روزهای 30 تا 35 تست بارداری دوم تأیید می‌کند که مادیان هنوز باردار است:
- اگر قبل از این زمان سقط جنین رخ دهد، می‌توانید برای بارداری مادیان بار دیگر اقدام کنید.
- اگر سقط جنین بعد از 35 روز اتفاق بیفتد، نباید بار دیگر برای بارداری مادیان اقدام کنید زیرا او پس از سقط به دلیل خونریزی در رحم 3 تا 4 ماه نابارور خواهد بود.
- پس از 40 روز بارداری، احتمال سقط جنین در مادیان 8 درصد است.
- تا 40 روز اول بارداری، احتمال سقط جنین در مادیان مسن (20 سال سن) 21 درصد و بعد از 40 روز 15 درصد است.
آیا سواری برای اسب آبستن و جنین او بی‌خطر است؟
بهتر است که مادیان را برای دو ماه اول بارداری بیش‌ازحد تحت‌فشار قرار ندهید. استرس در اوایل بارداری ممکن است باعث سقط جنین شود. هنگام سواری کردن با مادیان باردار باید به نکاتی توجه داشته باشید. زمانی که مادیان احساس گرما می‌کند، دیگر از او سواری نگیرید.
فشار بیش‌ازحد در هوای گرم می‌تواند برای هر اسب خطرناک باشد، مخصوصاً اگر رطوبت زیاد باشد. اگر از یک مادیان تا حد خستگی سواری بگیرید و یا بدن به دلیل کمبود آب دچار مشکلات متابولیکی شود، این موارد سلامتی جنین را تهدید می‌کند. سایر شرایطی که مادیان را در معرض خطر قرار می‌دهد، فعالیت مادیان در شرایط دودزا است (مانند شرایطی که اکنون در مونتانا به دلیل آتش‌سوزی داریم).
حمل و نقل اسب
یکی از موارد دیگر که در استرس اسب مادیان نقش دارد حمل‌ونقل است، ترجیحاً در دو ماه اول بارداری اسب را جابه‌جا نکنید، زمانی که سن بارداری او بالاتر رفت دیگر این‌قدر خطرناک نیست، این مورد به مادیان نیز بستگی دارد، اگر او را با تریلر جابه‌جا کنید او راحت‌تر است و استرس کمتری به او وارد می‌شود.
بسیاری از مردم در شش تا هشت ماه اول بارداری را بی‌خطر می‌دانند اما بهتر است در دو یا سه ماه آخر بارداری از اسب‌سواری نگیرید، زیرا جنین در سه ماه آخر بارداری بیشترین رشد خود را دارد.
در این مدت شکم مادیان بزرگ‌تر می‌شود و شکم او آویزان‌تر می‌شود، درنتیجه هنگام سواری با سرعت زیاد، تعادل و هماهنگی او را مختل می‌کند و سپس ممکن است باعث لغزش یا زمین خوردن اسب شود که برای جنین و مادر خطرناک است.
مادیان‌هایی که کار سنگین دارند؛ ممکن است در صورت ادامه یافتن سواری در آخرین ماه‌های بارداری با مشکل روبرو شوند. در طی سه‌ماهه آخر، اگر مادیان فعالیت‌هایی مانند پریدن انجام دهد وزن جنین ممکن است باعث شود که مادیان، دچار پیچ‌خوردگی رحم شود.
فصل زایمان اسبها و تولد کره هم برای دامپزشکان و هم برای پرورش‌دهندگان اسب پرهیجان‌ترین فصل سال بشمار می‌رود. برای پرورش‌دهندگانی که اولین تجربه‌شان در این زمینه را پشت سر می‌گذارند، بارداری، زایمان و دوره نوزادی کره می‌تواند پر از استرس باشد. مراقبت درست از مادیان باردار و آماده‌سازی او برای زایمان و مشکلات احتمالی آن، کلید موفقیت زایمان اسب و سلامت کره است.
مادیان هرچند وقت یک‌بار دوره باروری را سپری می‌کند؟
در طی فصل باروری، از ماه مارس تا اکتبر (حدوداً اسفند تا مهر)، مادیان‌ها دوره‌های باروری منظمی بین 4 تا 6 روز نشان می‌دهند. این دوره‌ها هر 14 تا 16 روز پس از پایان دوره قبلی اتفاق می‌افتد؛ بنابراین چرخه باروری مادیان‌ها حدود 3 هفته است.در آغاز و پایان فصل کشش، ممکن است مادیان‌ها دوره های مستی (استروس) نامنظم نشان دهند.
کلام آخر
به پایان مقاله اسب آبستن رسیدیم، امیدواریم لذت برده باشید. اگر قصد خرید و فروش حیوانات خانگی موردنظر خود را دارید، پیشنهاد می‌کنیم به وبسایت واسط کالا یا اپلیکیشن واسط کالا مراجعه نمایید.
مقالات مرتبط:
منابع:
سلام _ اسب واقعا یک حیوان نجیبی هست من دراین مدت که نگهداشتم متوجه این مطلب شدم واز مطالب شما ممنونم خیلی پرکاربرد و مفید هست
سلام. بنظرم اسب ها بسیار حیوانات دوست داشتنی هستن و من بهشون واقعا علاقه دارم. خواستم ازتون تشکر کنم واسه مطالب بسیار مفید که قرار دادید.
من به اسبها واقعا علاقه دارم مطلبتون عالی بود