در بسیاری از موارد، تنگی نفس در پرندگان ناشی از اختلال تنفسی است، اما نه همیشه. در حقیقت، تنگی نفس ممکن است در اثر آسیب، انسداد مجاری هوایی، سموم، بیماری‌های قلبی، عفونت‌ها، اختلال سیستم اعصاب مرکزی، اختلال ارثی، سرطان یا فشرده‌سازی کیسه‌های هوا از مایعات یا اندام‌های بزرگ‌شده ایجاد شود.
پرندگانی که تنگی نفس دارند به‌راحتی قابل‌تشخیص هستند زیرا هنگام تلاش برای نفس کشیدن مجبورند از دهان خود برای نفس کشیدن استفاده کنند و تمام بدن آن‌ها حرکت می‌کند.
آنچه در ادامه می‌خوانید
تنگی نفس
تنگی نفس علائم یک اختلال زمینه‌ای است که می‌تواند تقریباً از مشکلات قلبی گرفته تا سرطان باشد. هر نوع اختلالی که عملکرد کیسه‌های هوا را کاهش دهد می‌تواند باعث این بیماری شود.
به‌عنوان‌مثال، برخی از بیماری‌های شکمی می‌توانند کیسه‌های هوا را تحت‌فشار قرار دهند و نفس کشیدن را دشوار کنند. همچنین، عفونت کلیه، قلب یا کبد می‌تواند باعث التهاب کافی شود تا کیسه‌های هوا را به‌اندازه کافی جمع کند تا تنفس نیز دشوار شود.
اصولاً هر چیزی که در بدن اشتباه رخ دهد و کیسه‌های هوا را تحت‌فشار قرار دهد، می‌تواند باعث تنگی نفس شود.
تنگی نفس در پرندگان هنگامی است که حیوان خانگی شما تنفس دشوار یا آشفته‌ای را تجربه می‌کند و دلایل زیادی برای این بیماری وجود دارد. مشکل تنفس بسته به علت و سلامت کلی پرنده می‌تواند خفیف یا شدید باشد.
نگهداری پرندگان خانگی یکی دیگر از مقالات وبلاگ واسط کالا است که پیشنهاد می‌شود آن را مطالعه کرده و مراقبت‌های لازم را برای پرنده‌ی خود انجام دهید.
علائم تنگی نفس در پرندگان
علائم تنگی نفس همه شبیه هم هستند، اما بیماری ایجادکننده تنگی نفس نیز علائمی دارد که بسته به شرایط متفاوت خواهد بود.
علائم تنگی نفس عبارت‌اند از:
تنگی نفس، تنفس با دهان باز، بی‌اشتهایی، ضعف، سر تکان دادن، پرهای پرشده، حرکت بدن در هنگام تلاش برای نفس کشیدن، بی‌حالی، سرجمع شده، شرایط تنفسی، خواب‌آلودگی، ترشحات بینی، سرفه کردن، عطسه کردن، شرایط شکمی، درد شکم، تورم صورت یا شکم، افسردگی، استفراغ، کاهش وزن، سرطان، فلج نسبی، التهاب در هر نقطه از بدن، اسهال، ضایعات، از بین رفتن پرها، جراحت، خون در مدفوع، ضعف، زخم‌های قابل‌مشاهده، ناتوانی در ایستادن.
انواع تنگی نفس
- باکتریایی (پاستورلا، کلامیدوفیلا، پروتئوس، کلبسیلا)
- قارچی (آسپرژیلوز، کاندیدا، ماکروهابدوس)
- تنفسی (برونشیت، تراکئیت، پنومونیت، ذات الریه)
- غذایی
- سمی (داروها یا غذای سمی)
- آسیب‌زا (آسیب، انسداد)
باکتریایی
پسیتاسی کلامیدیایک انگل باکتریایی داخل سلولی است که بیشتر پسیتاسین ها و همچنین انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث ایجاد بیماری شناخته‌شده به‌عنوان کلامیدوز پرندگان در پرندگان می‌شود.
به نظر می‌رسد این ارگانیسم گونه‌های مختلفی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بعضی از آن‌ها علائم مزمن خفیف را نشان می‌دهند و برخی دیگر به‌شدت بیمار می‌شوند و در حال مرگ هستند.
پرندگان جوان حساس‌تر از حیوانات مسن هستند، اگرچه بیماری شدید در هر سنی مشاهده می‌شود. علائم بالینی رایج شامل بی‌حالی، لرزش، پرهای ضعیف، ورم ملتحمه، تنگی نفس در پرندگان و سینوزیت است.
با پیشرفت بیماری، ممکن است لاغری و کم‌آبی شدید مشاهده شود. تغییر در رنگ اورات (زرد به سبز) ممکن است نشان‌دهنده درگیری کبدی باشد. این به‌طورکلی یک شاخص پیش‌آگهی ضعیف در نظر گرفته می‌شود و مرگ ممکن است طی یکتا دو هفته اتفاق بیفتد.
ویروسی
بیماری تنفسی می‌تواند جزئی از بسیاری از عفونت‌های ویروسی ازجمله ویروس( Poxvirus، Herpesvirus، Adenovirus، Paramyxovirus و Orthomyxovirus )باشد. آنفلوانزای مرغی ویروسی است که در چند سال گذشته کاملاً شیوع یافته است.
آنفلوانزای فوق حاد پرندگان HPAI با حضور 5 یا 7 هماگلوتینین از سویه‌های بیماری‌زا کم LPAI متفاوت است.
این گونه‌های LPAI معمولاً در جمعیت پرندگان وحشی بدون علامت وجود دارند و سپس به مرغ منتقل می‌شوند. برخی ویروس‌ها از بین می‌روند، اما برخی دیگر باقی می‌مانند و به ویروس HPAI تبدیل می‌شوند.
هنگامی‌که این سازگاری اتفاق می‌افتد، ویروس به‌ندرت به جمعیت وحشی منتقل می‌شود.
درحالی‌که ویروس در چندین گونه از پرندگان مشاهده‌شده است، به نظر می‌رسد که بسیاری از آن‌ها ناقل علامت هستند و عفونت پسیتاسین به‌طورکلی بسیار نادر به نظر می‌رسد. پس تنگی نفس در پرندگان می‌تواند ویروسی نیز باشد.
تغذیه‌ای
شایع‌ترین علت سوءتغذیه منجر به بیماری تنفسی در گونه‌های هم‌جوار پرندگان، هیپوویتامینوز A است.
هایپرکراتوز، آبسه و بلات شدن پاپیل های choanal از علائم اصلی سوءتغذیه هستند. این شرایط به دلیل رژیم‌های غذایی کامل موجود در بازار کمتر معمول می‌شوند، اگرچه در صورت وجود هنوز هم می‌توانند زمینه‌ساز عفونت‌های ثانویه باشند.
اگر عروس هلندی شما در موقعیت نگهداری جوجه‌های خودش است؛ پس به تغذیه‌ای مناسب احتیاج دارد. واسط کالا برای شما مطلبی را در این باب برای شما جمع‌آوری کرده است؛ خواندن آن را از دست ندهید.
قارچی
خوراک کپک‌زده، شرایط غیر بهینه و مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک ممکن است حیوانات را مستعد این بیماری کند. پرندگان مبتلا ممکن است علائم حاد یا مزمن پیدا کنند، در بیشتر عفونت‌های حاد منجر به مرگ می‌شود.
عفونت‌های مزمن اغلب منجر به پلاک در سراسر دستگاه تنفسی می‌شوند و ممکن است به اندام‌هایی که در تماس مستقیم با کیسه‌های هوای آلوده هستند نیز سرایت کنند. علائم بالینی به محل ضایعات و شدت آن بستگی دارد.
رادیوگرافی ممکن است در تشخیص مفید باشد، اما آندوسکوپی و بیوپسی تشخیص قطعی‌تری خواهد داشت.
سم استنشاقی
پرندگان به مواد تحریک‌کننده و سموم استنشاق‌شده بسیار حساس هستند و اغلب در اثر قرار گرفتن در معرض آن‌ها، ناگهان می‌میرند. پرندگان ممکن است با غشای مخاطی تحریک‌شده یا ملتهب، رینیت، سینوزیت یا به‌طورکلی تنگی نفس در پرندگان ظاهر شوند.
سموم استنشاقی رایج شامل گاز پلی تترافلوئوراتیلن است که با گرم شدن بیش‌ازحد یا سوزاندن قابلمه‌های تفلون آزاد می‌شود. قابلمه‌هایی که بیش از 530 درجه حرارت دارند ذرات معلق و گازهای سمی را آزاد می‌کنند که تقریباً همیشه کشنده هستند.
بخارات سمی که توسط ظروف گرم شده با تفلون و سایر مواد شیمیایی “نچسب” آزاد می‌شوند، ممکن است ریشه مشکلات تنفسی را برای پرندگان مستقر در نزدیکی مناطق پخت‌وپز داشته باشند. دود سیگار یکی دیگر از سم‌های رایج است که می‌تواند باعث سرفه، سینوزیت، عطسه و ورم ملتحمه شود.
مالکان سیگاری نیز باید قبل از دست زدن به پرندگان دست‌های خود را بشویند؛ زیرا ثابت‌شده است که نیکوتین باعث ایجاد درماتیت کانونی در پوست بدون چربی بسیاری از پرندگان می‌شود.
آسیب‌زا
پاک‌کننده‌های خانگی حاوی آمونیاک می‌توانند باعث اختلال در لنفوسیت‌ها و سرکوب سیستم ایمنی عمومی شوند که منجر به افزایش خطر عفونت می‌شود. این بخارها، ازجمله سفیدکننده، می‌توانند باعث تحریک غشای مخاطی و درنتیجه التهاب و اریتم شوند.
پاک‌کننده‌های آئروسل، عطرها یا محصولات آرایشی همچنین خطراتی مثل تنگی نفس در پرندگان را ایجاد می‌کند زیرا ممکن است به دلیل وجود فلوروکربن ها و ذرات ریز تولید شده باعث تحریک مستقیم ریه‌ها و کیسه‌های هوا شود.
در صورت امکان از استفاده از این محصولات در اطراف پرندگان خودداری شود. عطرها یا محصولات آرایشی همچنین خطراتی را برای پرندگان ایجاد می‌کند زیرا این مواد ممکن است باعث تحریک مستقیم ریه‌ها و کیسه‌های هوا در اثر فلوروکربن ها و ریزگردهای تولیدشده شوند.
دلایل تنگی نفس در پرندگان
همان‌طور که گفته شد تنگی نفس در پرندگان می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد . ازجمله این بیماری‌ها : بیماری تنفسی یا عفونت، تغذیه ضعیف، سمومی مانند بخارات استنشاق‌شده یا سموم خورده شده، انسداد نای، دانه‌های استنشاق‌شده، تومورها، آبسه، گواتر، فشرده‌سازی کیسه‌های هوا، بیماری‌های قلبی یا بیماری‌ها، اختلالات سیستم عصبی، سرطان هستند.
البته دریکی از مقالات سایت برخی دیگر از بیماری‌های پرندگانی مثل عروس هلندی را به‌طور کامل بیان کرده است . برای مثال سرماخوردگی عروس هلندی نیز ، تنگی نفس او را به دنبال داشته است. خواندن مقاله زیر را از دست ندهید.
استرس گرمایی
پرندگان با ضربه زدن به حالت حلقوی خنک می‌شوند؛ گلوی خود را به‌سرعت بالا و پایین می‌کنند.
این لزوماً به ناراحتی تنفسی مربوط نمی‌شود، اما ممکن است نشانه گرمای بیش‌ازحد حیوان خانگی شما باشد.
تشخیص تنگی نفس در پرندگان
آزمایش‌های خاصی وجود دارد که دامپزشک پیشنهاد می‌کند. این امر همچنین به‌شدت بیماری و سلامت عمومی پرندگان بستگی دارد. به دلیل بیماری‌های مختلفی که می‌توانند باعث تنگی نفس در پرندگان شوند، تعداد آزمایش‌ها می‌تواند گسترده باشد.
درواقع، برای تعیین علت و رد سایر علل، معمولاً چند آزمایش تشخیصی لازم است. بااین‌حال، اولین چیزی که دامپزشک شما به‌احتمال‌زیاد به آن احتیاج دارد، سابقه پزشکی پرندگان و سوابق واکسیناسیون است.
اگر این موارد را ندارید، باید آماده‌باشید تا اطلاعاتی را که می‌دانید شامل بیماری‌های قبلی، علائمی که مشاهده کرده‌اید، تغییر در اشتها و هرگونه رفتاری که غیرعادی است، توصیف کنید.
همچنین، یک ارزیابی بدنی کامل موردنیاز است که شامل علائم حیاتی، سکوت و لمس باشد. برخی از آزمایش‌های تشخیصی شامل رادیوگرافی (اشعه ایکس) از شکم و قفسه سینه برای ارزیابی کیسه‌های هوا و ریه‌ها و سایر اندام‌های حیاتی دیگر مانند کلیه‌ها، معده و کبد است.
روش‌های متداول در تشخیص
آندوسکوپی برای مشاهده خوب مجاری تنفسی فوقانی و نای با لوله‌ای روشن به نام آندوسکوپ انجام می‌شود. نمونه‌برداری از ریه‌ها، کیسه‌های هوا یا نای ممکن است برای آزمایش میکروسکوپی بازیابی شود.
آزمایش‌های آزمایشگاهی موردنیاز شامل کار خون مانند تجزیه‌وتحلیل شیمیایی، شمارش کامل خون، آنزیم‌های کبدی و کلیوی، کشت خون، نمونه‌های انتخابی و تجزیه‌وتحلیل ادرار است. کشت تراشه و سیتولوژی و معاینه مدفوع نیز روش‌های متداولی است که ممکن است انجام شود.
درمان تنگی نفس در پرندگان
برنامه درمانی دامپزشک شما ممکن است شامل اکسیژن، مایعات، دارو، نبولایزاسیون و بستری شدن در صورت نیاز باشد.
همه این‌ها به نوع بیماری پرنده شما بستگی دارد. پس اگر نگران تنگی نفس در پرندگان هستید، با خواندن این مطلب به‌راحتی می‌توانید او را درمان کنید.
اکسیژن درمانی
برای کمک به تنفس، دامپزشک اکسیژن پرنده شما را تأمین می‌کند. قفس اکسیژن بهترین راه برای انجام این کار است.بهتر است با یک دامپزشک خوب راجع به این روش درمانی حتماً صحبت کنید.
مایعات
برای تجویز مایعات، یک لوله وریدی به داخل قفسه سینه یا شکم وارد می‌شود. این به جلوگیری از کم‌آبی بدن و ادامه گردش خون کمک می‌کند.
مایع درمانی یک‌راه درمان تنگی نفس در پرندگان است. بیشتر پرندگان بیمار جدی با درجه‌ای از کمبود آب مواجه می‌شوند که باید اصلاح شود. مسیری که برای اصلاح آن انتخاب می‌کنید به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است با پیشرفت درمان تغییر کند.
مهم است که تمام مایعات تجویزشده به‌صورت تزریقی برای کاهش درد و کمک به حفظ دمای طبیعی بدن گرم شوند. جایگزینی مایعات دهانی ممکن است برای بیماران کم آب بدن یا همراه با تجویز زیر جلدی یا وریدی استفاده شود. مسیر زیر جلدی معمولاً برای مایع درمانی در پرندگان استفاده می‌شود.
داروها
دامپزشک بسته به علت تنگی نفس در پرنده شما دارو تجویز می‌کند. داروهایی مانند:
ایتراکونازول، گشادکننده برونش (تربوتالین)، دالهاوزن، فلوکونازول، دیفلوکان، تربینافین (لامیسیل)، آمفوتریسین
بهبود تنگی نفس در پرندگان
درمان مهم نیست، حتماً دستورالعمل‌ها را دنبال کنید و تمام داروهای تجویزشده را حتی در صورت از بین رفتن علائم به پرنده خود ادامه دهید. مراقب مشکلات تنفسی باشید که بهتر نمی‌شوند یا بدتر می‌شوند. اگر سؤال یا نگرانی دارید حتماً با دامپزشک تماس بگیرید.
تنگی نفس حاد
تنگی نفس حاد یکی دیگر از تنگی نفس در پرندگان است. این نوع تنگی نفس ممکن است واقعاً یک شروع حاد باشد، یا نتیجه یک بیماری مزمن و بدتر شود.
انسداد نای یکی از علل شایع تنگی نفس حاد است و می‌تواند در اثر استنشاق بذر یا در اثر گرانولوم یا آسپرژیلومای کاهش لومن نای ایجاد شود.
صدای جیرجیر زیاد ممکن است هنگامی شنیده شود که نای تقریباً مسدود است و تنفس دهان باز از علائم رایج تنگی نفس حاد پرندگان است. رادیوگرافی ممکن است تغییراتی را در لومن نای نشان دهد، اما برای شناسایی انسداد نیاز به آندوسکوپی است.
پوسته‌های بذر و سایر مواد غذایی استنشاق‌شده را می‌توان با قرار دادن یک سوزن از طریق نای زیر انسداد و سپس تلاش برای مکش آن پاک کرد. قبل از اقدام به این روش‌ها، باید یک کانول کیسه هوا قرار داده شود. ممکن است با جراحی به توده‌های خارج نای نزدیک شود، اما ممکن است خطر زیاد باشد.
کلام آخر
در مقاله تنگی نفس در پرندگان به علل درمان و علائم این بیماری پرداخته شد. درواقع تنگی نفس یک علامت هشدار برای صاحبان پرندگان خانگی است.
در صورت مشاهده تنگی نفس شما می‌توانید متوجه مشکلات و بیماری پرنده خود شوید. امیدواریم که توانسته باشیم اطلاعاتی جامع و کامل به شما ارائه دهیم.
در پایان لازم به ذکر است شما برای اطلاعات بیشتر در مورد سایر پرندگان خانگی و مطالب اختصاصی آن‌ها به وبلاگ واسط کالا مراجعه کنید. همچنین برای خریدوفروش کالای دسته دوم خود می‌توانید از اپلیکیشن واسط کالا بهره‌مند گردید.
منبع: