عمدتاً به هنگام پرورش و نگهداری از کبوتر باید به فکر تمیزکاری و ضدعفونی بدن کبوتر نیز باشیم. این امر بهخصوص هنگامیکه به فکر آوردن پرندگان جدید هستید بیشتر صادق است.
برای جلوگیری از بیماریهایی مانند مایکوپلاسما، ویروسهای تنفسی، E.coli، قارچها، کنهها و سایر مشکلات بهداشتی کبوترها، ضدعفونی بسیار مهم است.
حتی مهمتر از آن کنترل سالمونلا است. سالمونلا میتواند در دستگاه روده کبوترها استعمار کند. بدون اینکه لزوماً بیماری واضحی در خود کبوتر ایجاد کند.
این موضوع ممکن است منجر به حمله ارگانیسم به سایر بافتها شود و در نهایت به دستگاه تولیدمثل و تخمدان راه یابد و تخم را آلوده کند.
آنچه در ادامه میخوانید
چرا از ضدعفونی کننده بدن کبوتر استفاده کنیم؟
معمولاً از ضدعفونی کنندهها برای جلوگیری از انتشار بیماری استفاده میشود.
ضدعفونی و قرنطینه اولین و مؤثرترین روشهای مدیریت صحیح بهداشتی و کنترل و ریشهکنی بیماریها است.
ضدعفونی در مقایسه با سایر روشهای پیشگیری ازجمله واکسیناسیون و درمان دارویی نیاز به هزینه کمتری دارد. همچنین از نظر بهداشت عمومی عوارض سوء کمتری خواهد داشت.
ضدعفونی چیست؟
در واقع استفاده از عوامل فیزیکی و مواد شیمیایی جهت از بین بردن رشد میکروارگانیسمهای بیماریزا یعنی ویروسها، باکتریها، قارچها و انگلها است.
ضدعفونی کنندههای بدن کبوتر عموماً در مدت کمتری اثر کرده و باکتریها و حتی برخی موارد ویروسها، قارچها و انگلها را نیز میکشند.
این موضوع برخلاف آنتیبیوتیکها است که با بالاترین غلظت ممکن بعد از چندین ساعت تماس، اثر کشندگی بر باکتریها دارند.
ضدعفونی کنندهها عمدتاً برای سطوح بیجان مورد استفاده قرار میگیرند و با همان غلظتی که دارند برای حیوانات سمی میباشند.
ضدعفونی کنندههای خاصی که برای سطوح بدن حیوانات و انسانها بکار میروند آنتیسپتیک نامیده میشوند.
ویژگی یک ضدعفونی کننده ایده آل
ضدعفونی کنندهها ویژگیهایی دارند که آنها را از دیگر محصولات متمایز میکند. یک ضدعفونی کننده ایده آل باید ارزان و در دسترس باشد و همچنین اثر سریع داشته باشد.
ضدعفونی کننده بدن کبوتر باید دارای طیف اثر وسیع بر روی باکتریها، ویروسها، قارچها و غیره باشد.
علاوه بر آن میکروارگانیسمهای مقاوم نسبت به آن ایجاد نشود. یک ضدعفونی کننده خوب توسط مواد آلی غیرفعال نمیگردد.
اثر مخرب بر روی ساختمان و تجهیزات ندارد و از خود رنگ بهجای نمیگذارد. ضدعفونی کنندهها معمولاً بر پوست و مخاطات حیوان و انسان محرک نیستند و بدون بو و عطر زننده هستند.
در آب نیز بهخوبی حل میشوند و رسوب نمیدهند. همچنین این محصولات خاصیت پاککنندگی دارند و نفوذپذیری آنها به درزها و شکافهای سطوح زیاد است. ضدعفونی کنندههای ایده آل در مقابل هوا، آب، دما و … پایداری شیمیایی خوبی دارند.

تأثیر ضدعفونی کنندههای بدن کبوتر
عوامل بسیاری بر میزان تأثیر ضدعفونی کنندهها نقش دارند. این عوامل شامل غلظت، زمان، دما، نوع میکروارگانیسم (اعم از ویروس، باکتری، قارچ، انگل و …)، تعداد میکروارگانیسمهای موجود در محیط و کیفیت محیط میشوند.
با افزایش زمان تماس ضدعفونی کننده، میزان نفوذ آن در سطوح و شکافها بیشتر شده و اثر کشندگی آن بیشتر میشود.
اثر مواد آلی بر ضدعفونی کنندهها
درواقع میتوان گفت که ضدعفونی کنندهها زمانی اثر خود را بهجای میگذارند که بر روی سطوح کاملاً تمیز و عاری از مواد آلی به کار روند. مواد آلی به چند روش مختلف میتوانند بر ضدعفونی کنندهها اثر منفی بگذارند.
آنها میتوانند پوششی محافظتکننده بر روی میکروارگانیسمها ایجاد کنند و همچنین موجب ایجاد ترکیبات غیر محلول شوند. مواد آلی قادر هستند که واکنشهای شیمیایی انجام دهند و موادی بدون اثر ضدعفونیکنندگی تولید کنند.
مواد کلوئیدی موجود در سوسپانسیونهای مواد آلی میتوانند ضدعفونی کننده را جذب کنند. همچنین مواد آلی میتوانند ضدعفونی کنندهها را بهوسیله چربیها غیرفعال کنند.
ضدعفونیکنندههای رایج
ضدعفونی کنندههای بدن کبوتر و همچنین رایج در صنعت مرغداری به دودسته تقسیم میشوند:
- ضدعفونی کنندههای فیزیکی: عوامل فیزیکی زیادی را بهصورت طبیعی و مصنوعی بهعنوان ضدعفونی کننده مورداستفاده قرار میدهند. ازجمله: نور، گرما، سرما، خشکی و … .
- ضدعفونی کنندههای شیمیایی: مواد شیمیایی متعددی بهعنوان ضدعفونی کننده در صنعت مرغداری به کار میروند. ازجمله: فنلها، کرزول، ترکیبات ید، کلر و … .
معرفی چند دارو و ضدعفونی کننده بدن کبوتر
اکثر انسانها تمایل دارند کبوتران را بهعنوان یک حیوان خانگی نگهداری کنند. این موضوع را باید به خاطر داشته باشید که مراقبت از کبوترها فقط کافی نیست.
معالجه بسیاری از بیماریها در کبوتر و همچنین ضدعفونی بدن کبوتر نیز مهم است. این بیماریها میتوانند علائم مختلفی ازجمله مشکلات تنفسی، اسهال و حتی مرگ داشته باشند.
ملاتیون و کاربایل
یکی از راههای ضدعفونی کردن بدن کبوتر ملاتیون و کاربایل است. این مخلوط به درمان و جلوگیری از شپش کمک میکند.
شپش یکی از بیماریهای رایج در کبوتران است. درواقع شپش یک انگل خارجی است که از پرها و پوست تغذیه میکند. آلودگی خفیف به شپش برای کبوتران اهمیت چندانی ندارد.
تنها در صورت تشدید این آلودگی نگرانکننده است و بر فعالیت کبوتر تأثیر میگذارد. برای درمان شپش یک سطل آب را با ملاتیون 4 درصد و کاربایل 5 درصد مخلوط کنید. این مخلوط را مستقیماً روی پرها و لانه کبوتر سمپاشی کنید.
کوکسیدوز و تریکومونیازیس
این دارو یک پودر محلول در آب است که چندین بیماری را درمان میکند. این ماده ضدعفونی کننده بدن کبوتر برای درمان بیماریهایی مثل کوکسیدوز و تریکومونیازیس استفاده میشود. برای سایر بیماریهای کبوتران نیز قابلاستفاده است.
کوکسیدوز یک بیماری انگلی است که در موارد شدید باعث مرگ کبوترهای شما خواهد شد. این بیماری با تحت تأثیر قرار دادن سیستم گوارشی کبوتر منجر به غذا نخوردن کبوتر میشود.
همچنین در صورت خوردن نیز غذا را بهخوبی هضم نمیکنند. در این صورت مواد معدنی کمتری به بدن آنها خواهد رسید. این بیماری توسط Cocci_Tricho_mixi قابلدرمان است.
تریکومونیازیس
این دارو ضدعفونی کننده بدن کبوتر است که برای درمان بیماری تریکومونیازیس استفاده میشود.

این یک بیماری انگلی است که توسط انگل Trichomonis Gallinae ایجاد میشود. علت اصلی این بیماری آلودگی آب آشامیدنی است؛ بنابراین آب را مرتباً تازه کنید.
Worm_Tab
یک دارو و ضدعفونی کننده بدن کبوتر بهصورت قرص است. این دارو برای درمان کرمها مورداستفاده قرار میگیرد.
در مواردی که کرمها دفع نشوند بر سلامتی کبوترها تأثیر میگذارند. کبوترها دچار مشکل میشوند، اشتهای آنها کاهش مییابد و ممکن است باعث اسهال شوند. کرمها نیز قابلدرمان هستند و Worm_Tab به درمان آنها کمک میکند.
اورنیتوز(Myco_Orni_Mix)
دارویی برای درمان بیماری اورنیتوز است که بهخوبی طراحیشده و حاوی یک آنتیبیوتیک با طیف وسیع است. این دارو ماده معدنی و ویتامینهای اضافی برای تقویت بدن کبوتر در هنگام استفاده دارد.
بیماری اورنیتوز که توسط این دارو ضدعفونی کننده بدن کبوتر درمان میشود، انسان را نیز میتواند گرفتار کند زیرا یک بیماری مشترک بین انسان و دام است.
اورنیتوز بر روی دستگاه تنفسی تأثیر میگذارد و تنفس کبوتر را سخت میکند. این یک بیماری باکتریایی است که توسط Myco_Orni_Mix قابلدرمان است.
آب پوست انار
یکی از ضدعفونی کنندههای بدن کبوتر آب پوست انار است.
استفاده از آب پوست انار بهترین راه مهار کردن بیماری آبله است.
صاحبان کبوتران در فصولی که انار زیاد است آن را خشک کرده و در فصولی که انار یافت نمیشود ماهی یکبار پوست آن را سوراخ کرده و به مدت یک الی دو روز در آب قرار میدهند.
سپس آن آب را در جای آبی کبوتران ریخته و به درمان و همچنین پیشگیری از بیماری آبله میپردازند.
حبه سیر لهشده
حبه سیر لهشده ماهی یکبار در آب پرنده سبب ضدعفونی کردن بدن کبوتر میشود. این روش به پیشگیری از بیماری نیوکاسل در پرندگان میتواند کمک کند. این بیماری توسط ویروس ایجاد میشود.
این بیماری بهوسیله وقوع ناگهانی و شیوع سریع در گله مشخص میشود.
خسارت آن جبرانناپذیر است. دوره بیماری 10 تا 14 روز طول میکشد. درواقع درمانی برای این بیماری وجود ندارد. گفتهشده است که حبه سیر لهشده به ضدعفونی بدن کبوتر کمک کرده و باعث جلوگیری از ابتلا به این بیماری میشود.
حمام کردن و تمیز کردن کبوتر
اگر پرندگان خود را در خانه نگهداری میکنید باید بدانید که آنها احتیاج به استحمام دارند و باید به کمک شما تمیز شوند.
حمام کردن نیز میتواند در ارتباط با ضدعفونی کردن بدن کبوتر باشد. در ادامه با نحوه حمام کردن پرندگان بیشتر صحبت خواهیم کرد.

پرنده را در مکانی گرم حمام کنید
از گرم بودن مکان استحمام مطمئن شوید. این کار به سالم ماندن و بیمار نشدن پرنده کمک میکند و باعث میشود کبوتر به بهترین شکل استحمام کند و خشک شود. هرگز پرنده را در مکان سرد حمام نکنید.
اجازه دهید پرنده خود آبتنی کند
بیشتر پرندگان خود قادر به حمام کردن بدون کمک ما هستند. تشتی را با آب ولرم بهاندازه 4 تا 5 سانتیمتر پرکرده و در قفس یا در مکانی که پرنده در آن آزادانه حرکت میکند بگذارید. او را تشویق کنید که وارد آب شود.
میتوانید خودتان پرنده را درون تشت بگذارید. به پرنده سخت نگیرید و اجازه دهید به روش خودش استحمام کند و درواقع ضدعفونی بدن کبوتر انجام گیرد.
برای استحمام او میتوانید از صابون هم استفاده کنید. در این صورت باید مطمئن شوید که هیچ منع استفاده از صابون برای کبوتر شما وجود ندارد.
آب را روی پرنده اسپری کنید
گفته میشود که بهترین روش برای تمیز کردن کبوتر اسپری کردن آب روی بدن آن است که این موضوع بستگی به حد کثیفی پرنده شما نیز دارد.
در این روش آب ولرم را با فشار کم به پرهای کبوتر خود اسپری کنید تا به پرنده آسیب نزند. هرگز آب را بهصورت مستقیم بهصورت پرنده اسپری نکنید.
پرنده را با صابون بشویید
در بسیاری مواقع نیازی به ضدعفونی بدن کبوتر با استفاده از صابون در شستشوی پرنده نیست مگر اینکه پرنده بسیار چرب شده باشد که فقط توسط صابون پاک شود.
در صورت استفاده از صابون، پرنده باید بسیار آرام باشد و بتوانید آن را درجایی نشانده و با صابون بدنش را بشویید.
مراقب چشمها و گوشهای کبوتر خود باشید. پس از اتمام شستشو با صابون پرنده را با دوش ملایم یا اسپری آبکشی کنید.
اجازه دهید پرنده در هوای آزاد خشک شود
در اتمام کار با هر روشی که پرنده را حمام کردید بهتر است آن را در فضای گرم با نور آفتاب بگذارید تا بهخودیخود خشک شود. پرندههای خیس قادر به پرواز کردن نیستند.
بههیچوجه از سشوار برای خشککردن پرنده استفاده نکنید. همچنین حوله لازم نیست استفاده شود زیرا پرها باید به شکل طبیعی به حالت خود برگردند.
در زمان خشک شدن پرنده ممکن است سینه پرنده بلرزد. نگران نباشید. این به معنی سرمازدگی پرنده نیست. بلکه واکنش طبیعی بدن او برای تولید گرما و خشک شدن بدن اوست.
تمیز کردن لانه کبوتر
بهمنظور کاهش سالمونلا و سایر خطرات بهداشتی تمیز کردن کامل، شستشو و ضدعفونی بدن و لانه کبوتر توصیه میشود.
تمیز کردن کار سختی نیست و فقط نیاز به انجام سیستماتیک چندین مرحله متوالی دارد. هر مرحله مهم است.

پرش از یک مرحله و یا انجام یک کار ناقص در هر مرحله، مرحله بعدی را دشوارتر میکند و منجر به شکست در ضدعفونی میشود.
تمیز کردن خشک
با جارو، گردوغبار و سایر آلودگیهای سست و خشک سقفها، دیوارها، قفسها یا جعبههای لانه و غیره را بگیرید.
فضولات، گردوغبار و خاک جمع شده از لانهها و جعبهها را بتراشید. همه زبالهها را از کف خارج کنید. کف را جارو کنید و تا جایی که ممکن است مواد خشک را بردارید.
تمیز کردن مرطوب
تمیز کردن مرطوب در 3 مرحله انجام میشود: خیساندن، شستن و تمیزکاری. شستن با آب گرم نتیجهای بهتر از آب سرد میدهد.
شما میتوانید از یک پاککننده ارزان مانند صابون استفاده کنید. همانطور که گفته شد از صابون هم برای ضدعفونی بدن کبوتر و هم لانه او میتوان استفاده کرد.
خیساندن
مناطق بهشدت آلوده (جعبهها و قسمتهای نشیمن لانه، کف و غیره) را کاملاً خیس کنید. از یک سمپاش کمفشار برای خیساندن کامل تمام سطوح استفاده کنید. خیس کنید تا جایی که خاک و کود جمع شده نرم شود تا جایی که بهراحتی از بین برود.
شستشو
هر سطح ساختمانی و لانه بهویژه طاقچههای پنجره، خرپاهای سقفی، آستانه دیوارها و هر سطحی را که ممکن است گردوغبار جمع شود، بشویید. محلول شستشو میتواند یک شوینده خنثی باشد یا یک شوینده قلیایی.
مواد قلیایی از نظر استحکام متفاوت هستند و در صورت بلعیدن، قویترین عامل ایجاد سوختگی و صدمات داخلی است. قلیایی ملایم، جوششیرین (بیکربنات سدیم) است و قلیایی متوسط شامل آمونیاک خانگی، بوراکس و تری سدیم فسفات است.
قلیاهای قوی شامل کربنات سدیم و سود سوزآور است. در آب گرم آن را مخلوط کنید. بهترین حالت 160 درجه فارنهایت یا گرمتر است.
تمیزکاری
سمپاشها با فشار قوی برای این مرحله مناسب است اما اسکراب دستی با برس متوسط و سفت یکی از بهترین روشها برای اطمینان از تمیزکاری کامل است.
بهطور دستی بازرسی کنید تا مطمئن شوید تمام آلودگیها و کودهای موجود در تمام سطوح را از بین بردهاید. تمیز کردن آلودگیها به ضدعفونی بدن کبوتر نیز کمک میکند. مطمئن شوید که قطعات را با دقت تمیز کردهاید.
اگر سطوح فلزی برای پاک کردن دارید از مواد شوینده اسیدی روی این سطوح استفاده کنید. مواد شوینده اسیدی شامل اسید بهعنوان اصلیترین مادهای است که در محلول رسوبات معدنی (رسوبات کلسیم و منیزیم) استفاده میشود.
دو گروه اصلی شویندههای اسیدی عبارتاند از غیر آلی (H2SO4، HCL) و آلی (سرکه، اسیدسیتریک)
شستشوی نهایی
شستشوی نهایی بلافاصله بعد از شستن دو مرحله قبل توصیه میشود تا هر باقیمانده مضر را حذف کرده و یک لانه بدون لکه به دست آورید.
خشککردن
اگر ضدعفونی کردن نمیتواند بلافاصله پس از شستشو انجام شود، لانه را کاملاً خشککنید. تمام پنجرهها و دهانه تهویه را بازکنید.
در صورت وجود از فن استفاده کنید. تمیز کردن در یک روز خشک و آفتابی به روند خشک شدن کمک میکند.
قبل از مرحله نهایی ضدعفونی اصلاحات را در سازه انجام دهید. هرگونه سوراخ ورود جوندگان را در بیرون و داخل ساختمان و لانه ببندید.
ضدعفونی کردن
این یک مرحله حیاتی است که ممکن است مالک یک گله کوچک از کبوتر از آن غافل شود. ضدعفونی لانه پرنده بهاندازه ضدعفونی بدن پرنده اهمیت دارد.
ضدعفونی کنندهها باید فقط پس از تمیزکاری کامل ساختمان و تجهیزات بهطور ایده آل درست پس از شستشو استفاده شوند. مواد ضدعفونی کننده را میتوان با اسپری یا بخور استفاده کرد.
برای بیشتر تأسیسات گلههای کوچک سادهترین روش استفاده از سمپاش نوع باغ است. احتمال دارد که در حال حاضر یک ضدعفونی کننده مناسب در خانه داشته باشید.
چند ضدعفونی کننده لانه کبوتر
انواع ضدعفونیکنندههایی که بهطورکلی استفاده میشوند عبارتاند از:
- ترکیبات فنلی (بهعنوانمثال Pine_sol، One Stroke، Ocil)
- ید یا یدوفورها (بهعنوانمثال بتادین و ولادول)
- کلر (بهعنوانمثال clorox، سفیدکننده عمومی)
- آمونیوم کواترنر (بهعنوانمثال Roccal D Plus)
- ترکیبات اکسیدکننده (بهعنوانمثال virkons، Oxy_sep 333)

کلام آخر
اگر شما صاحب کبوتر هستید بهتر است برای جلوگیری و حتی درمان عفونتها و بیماریهای آن اقدام کنید.
یکی از راههای این کار تمیز کردن و ضدعفونی کردن بدن کبوتر و لانه آن است. بااینحال گاهی اوقات نمیتوانید از شیوع برخی بیماریها در پرنده خود جلوگیری کنید.
امیدواریم توانسته باشیم به سؤالات شما در مورد ضدعفونی کردن و جلوگیری از بیماریها در کبوتر خود پاسخ داده باشیم.
شما میتوانید با مراجعه به وبلاگ واسط کالا سایر مقالات مرتبط را مطالعه نمایید.
فراموش نکنید که بهترین گزینه برای خرید و فروش وسایل دست دوم شما با مناسبترین قیمتها، اپلیکیشن واسط کالا است.