چگونه یک اسب را زین کنیم؟
عمل زین کردن اسب به معنای گذاشتن یک تشک یا پارچه‌ای (عرق‌گیر) بر روی زین اسب است که آن را در جای مناسب قرار می‌دهد. همچنین اگر کسی بتواند به اسب نزدیک گردد و قدرت آن را داشته باشد که بتواند زین را برداشته و یا روی اسب بگذارد؛ یعنی زین کردن اسب را انجام داده است. اما این روش زین کردن اسب صحیح نیست و باید به شکل دیگری انجام پذیرد؛ چراکه اینکار جهت برقراری ارتباط مؤثر سوارکار با اسب و همچنین داشتن یک سوارکاری ایمن بسیار مؤثر است. در ابتدا به معرفی وسایل موردنیاز برای زین کردن اسب می‌پردازیم و سپس نحوه صحیح زین‌گذاری را به شما آموزش بدهیم.
تشک یا عرق‌گیر
عرق‌گیر پوششی است که در زیر زین قرار می‌گیرد و عرق اسب را جذب خودش می‌کند. یکی از دلایلی که از عرق‌گیر استفاده می‌شود، این است که عرق اسب در صورت تماس با چرم زین، باعث آسیب دیدن آن می‌شود. دلیل دیگر آن این است که عرق‌گیر مانند بالشتکی در زیر زین قرار می‌گیرد و از پشت اسب در برابر فشار زین و وزن سوارکار محافظت می‌کند. عرق‌گیرها در ضخامت و جنس متفاوت‌اند.
تنگ
تنگ ابزاری است که زین را بر پشت اسب ثابت نگه می‌دارد. تنگ‌ها در هر سمت خود ۲ بند دارند. تنگ از زیر شکم اسب رد می‌شود و درنهایت بندهای یک سر آن به سمت چپ زین و بندهای سمت دیگر به سمت راست زین بسته می‌شود و مانند کمربندی محکم، زین را در جایگاه خود نگه می‌دارد.
رکاب
رکاب‌ها برای نگه‌داشتن پاهای سوارکار در دو طرف اسب ساخته‌شده‌اند و باعث افزایش ثبات و استواری سوارکار می‌شوند اما علاوه بر این خطراتی نیز دارند. هنگامی‌که سوارکار از روی اسب می‌افتد درصورتی‌که پای او در رکاب گیر کند و اسب شروع به دویدن کند سوارکار بر روی زمین کشیده شده و به او آسیب‌های جدی‌ای می‌رسد.
برای امن کردن رکاب‌ها اقداماتی انجام شده، ازجمله اینکه در اکثر زین‌های سبک انگلیسی ضامن‌های امنیتی کوچکی قرار دارند که وقتی‌که سوارکار از روی اسب می‌افتد و پایش در رکاب گیر می‌کند براثر فشاری که به سمت عقب به بند رکاب وارد می‌شود ضامن باز و بند رکاب آزاد می‌شود. همین‌طور توصیه می‌شود در هنگام اسب‌سواری از کفش‌های پاشنه‌دار استفاده شود زیرا پاشنه‌ی کفش مانع از فرو رفتن بیش‌ازحد و ناخودآگاه پا به داخل رکاب می‌شود و احتمال گیرکردن پا در رکاب را کمتر می‌کند.
زین
زين مناسب باعث تعادل و راحتی اسب و قرار گرفتن صحيح و هماهنگی سواركار با اسب می‌شود. زين بايد وزن سواركار را به‌طور مساوی روی عضلات طرفين ستون مهره‌ها پخش كند. قسمت‌های گوناگون يك زين به‌خصوص اسكلت اصلي سبب حفظ سواركار روی زين می‌شود. زین باید محتاطانه انتخاب شود چراکه باید اندازه آن هم برای سوارکار و هم برای اسب مناسب باشد.
زين از صدمه رسيدن به ستون فقرات اسب جلوگيري می‌کند و در هنگام حركت آرامش خاصي به اسب می‌دهد. شكل زين در نوع سواري مؤثر است. مراقبت مناسب از زین می‌تواند باعث افزایش عمر زین معمولاً تا چندین دهه شود. زين داراي قسمت‌های قاچ جلو و عقب، برگ زين و بالشتك هست. زین 3 بند دارد که از ۲ تای آن‌ها برای بستن تنگ استفاده می‌شود. به دلیل اینکه انواع زین و کاربردهای آن‌ها بسیار وسیع هستند، در ادامه به‌طور خلاصه به چند نوع زین اشاره می‌کنیم:
انواع زین اسب
قبل از اینکه معرفی روش زین کردن اسب بپردازیم، ابتدا انواع زین اسب را معرفی می‌نماییم:
زین عمومی (همه‌کاره): این نوع زین برای مبتدیان و سوارکاران متوسط و کسانی که اولین اسب خود را دارند، بسیار مناسب است. در اغلب مدارسِ سوارکاری از این زین‌ها استفاده می‌شود.
زین دِرساژ: زین درساژ برای سواران پیشرفته که به‌طور مرتب در مسابقات درساژ و سطح تخت رقابت می‌کنند، طراحی شده است.
زین پرش: این زین طوری طراحی شده که از ساق پای سوارکار در هنگام پرش محافظت کند. همان‌طور که در تصویر می‌بینید در قسمت جلویی بالشتک‌هایی در مقابل ساق وجود دارد.
زین شکاری: این زین‌ها برای روستاییان انگلیسی طراحی شده که روباه شکار می‌کنند. شکار کردن معمولاً با فعالیت‌های زیادی مثل پرش و جابه‌جایی سریع همراه است. این زین‌ها طوری طراحی شده که وزن را به پشت زین انتقال دهد و زانوها آزادی بیشتری داشته باشند.
زین کودکان: این زین‌ها بسیار ظریف و سبک هستند و برای سواری روی پونی‌ها طراحی شدند. این زین‌ها نسبت به زین بزرگ‌سالان ارزان‌تر هستند.
برخی دیگر از انواع زین اسب
زین وسترن: کابوی‌ها از این نوع زین‌ها استفاده می‌کنند. این زین‌ها از چرم قهوه‌ای ساخته می‌شوند و با تزیینات مختلفی در بازار وجود دارند. یک شاخ در جلوی زین وجود دارد که کمک می‌کند تا سوار بتواند درحالی‌که یک دستش آزاد است تعادلش را حفظ کند.
زین جانبی: هنگامی‌که زنان در قرون‌وسطی شروع به اسب‌سواری در کشورهای اروپایی کردند، زین‌ها برای آن‌ها مناسب نبود علی‌الخصوص که دامن می‌پوشیدند. بدین ترتیب زین جانبی به‌عنوان یک راه برای سواری زنان طراحی شد. این زین کاملاً مناسب و خانومانه بود طوری که پای راست بالای شاخه و پای چپ زیر آن قرار می‌گرفت؛ این طراحی همچنین باعث می‌شد زنان سواری مطمئن‌تری داشته باشند.
زین مسابقه: همان‌طور که مشاهده می‌کنید این زین‌ها بسیار سبک و کوچک طراحی می‌شوند؛ چون در طول مسابقات اسب‌دوانی تماس کمتری بین نشیمن سوارکار و زین وجود دارد و همچنین در این مسابقات سرعت مدنظر است و زمین مسابقات مسطح است، پس نیاز به زین با محافظ‌های زیاد نداریم.
زین استرالیایی: این زین برای سواری‌های طولانی‌مدت و استقامتی بسیار مناسب است. طوری طراحی شده که سوار متعادل‌تر و راحت‌تر باشد. نشیمن این زین عمیق‌تر است.
روش صحیح زین کردن اسب
توصیه می‌کنیم قبل از زین‌گذاری حتماً اسب خود را به کمک گره‌ی زودگشا ببندید تا از حوادث احتمالی جلوگیری شود. جهت آموختن روش زین کردن اسب به طریقی صحیح، باید تشک زیر زین و سپس محکم بودن آن را بررسی نماییم. ابتدا تشک را به‌طور کامل بازدید می‌نماییم که ریگ یا سنگی به آن نچسبیده باشد، سپس اگر سنگ یا چیزی به آن چسبیده باشد آن را جدا می‌نماییم؛ زیرا سبب ناراحتی اسب می‌گردد و شروع به جفتک انداختن می‌نماید و به شما آسیب می‌زند. چین‌خوردگی یا لکه‌های سخت سبب ساییدگی و زخم در پشت اسب می‌گردد.
به خاطر بسپارید که تمام تسمه‌ها و رکاب‌ها را بازدید و در صورت داشتن مشکل آن را تعمیر و یا تعویض نمایید. در مرحله بعد لوازم موردنیاز خود را برای بستن بر روی اسب نزدیک خود قرار دهید تا در دسترس شما باشد اما محیط اطراف خود را شلوغ ننمایید.
تیمار کردن اسب
اگر به قدر کافی وقت دارید، تمام بدن اسب را تیمار کنید تا هرگونه آشغال، گرد غبار و یا هر چیز زائد دیگری که به پوست و موی اسب چسبیده است، کاملاً پاک شود. یادتان باشد که تمیز کردن سم‌های اسب را نیز در برنامه تیمار کردن قرار دهید. جهت قرار دادن زین بر روی زمین حتماً آن را به‌صورت عمودی قرار دهید؛ زیرا امکان دارد سنگ یا چیزی به آن بچسبد و سبب ناراحتی اسب گردد. تشکی که برای اسب استفاده می‌نمایید باید حداقل 30 سانتیمتر باشد و آن را بر جَدوگاه و کمر اسب قرار دهید.
نکته مهم در روش زین کردن اسب
مراقب باشید که با پتو یا تشک زیر زین، اسب را نترسانید. سعی کنید همیشه پیش از شروع کار اجازه دهید اسب آن را ببوید و با آن آشنا شود، سپس آن را روی گردن و بالاخره جَدوگاه(به برآمدگی میان استخوان‌های کتف چهارپایان و دیگر حیوانات گفته می‌شود. جَدوگاه که سر کتف هم نامیده می‌شود ستیغی است در قاعده‌ی گردن و بالای شانه‌های حیوانات) و پشت اسب قرار دهید.
قرار دادن تشک بر روی اسب
به هنگام زین کردن اسب، تشک را از روی سر و گردن اسب به‌آرامی به سمت عقب بکشید تا موهای اسب بر هم ریخته نشود؛ زیرا باعث ناراحتی اسب می‌گردد. قبل از آن‌که زین را روی تشک بیندازیم باید تشک بر روی اسب به‌طور کامل آویخته گردد. زین را روی زانو و یا ران پای خود قرار دهید و رکاب سمت راست را روی قاچ زین بیندازید و تسمه جلو و کمربند یا تنگ عقب را روی زین بگذارید.
این مراحل را باید به‌خوبی انجام داد، در غیر این صورت مراحل بعدی دشوارتر می‌گردد. چون اگر به‌درستی زین را قرار ندهید باعث می‌شود که تسمه‌ها با دنده‌های اسب تماس پیدا کند و اسب رم نماید.
نکته: هنگام زین گذاری با اسب صحبت کنید تا نترسد و هیجان‌زده نشود.
قرار دادن زین بر روی تشک
نکته‌ی دیگری که باید در روش زین کردن اسب به آن توجه شود قرار دادن زین بر روی تشک است. باید زین را به اندازه‌ای بالا ببریم که رکاب سمت راست از پشت اسب دور گردد، سپس آن را به‌آرامی بر جای خود قرار دهیم. زین را چند بار جابه‌جا نموده تا کاملاً در جای خود قرار بگیرد، زین مستقیماً بر روی جدوگاه می‌نشیند، به این صورت می‌توان مطمئن گشت که این زین جا افتاده است.
همچنان حلقه‌های کمربند نباید جلو باشند چون اسب در حرکت پا دچار مشکل می‌گردد. به سمت راست اسب بروید کمربند، رکاب، تسمه‌ها را به پایین آویزان نمایید و دوباره سمت چپ بازگردید و همان حرکت را تکرار نمایید، تسمه‌های پشت را محکم نمایید به‌نحوی‌که به اندازه 2/5 تا 5 سانتیمتر از شکم اسب فاصله داشته باشد.
نکته: گاهی اوقات اسب‌ها به کمربند حساس هستند و اجازه نمی‌دهند زین را ببندید، اگر این کار را انجام دهید ممکن است گاز بگیرد و یا لگد بزند. برای جلوگیری از این اتفاق سعی کنید در هنگام بستن کمربند اسب را نیشگون نگیرید (نگذارید بدن اسب لای کمربندها گیر کند).
نحوه‌ی بستن کمربند اسب
کمربند عقب اسب را طوری ببندید که فقط شکم اسب را لمس نماید. بعضی از سوارکارها کمربند اسب را به اندازه 10 یا 15 سانتیمتر آویزان می‌نمایند که این کار اشتباه هست. به‌هیچ‌عنوان کمربند را آویزان ننمایید؛ زیرا سبب می‌گردد که اسب از همان فضای کم پای خود را خارج نماید. به قاچ‌های عقب و جلو توجه نمایید باید 2 تا 5 سانتیمتر از قاچ جلو، بالاتر باشد.
اگر احساس کردید قاچ عقب پایین‌تر از قاچ جلو هست، علت آن این است که ماهیچه‌های زیر زین بیش‌ازحد به هم نزدیک شده‌اند. در این حالت می‌توانید پشت اسب را کمی گود نموده و از تشکچه یا نمد استفاده نمایید. برای وسط قرار گرفتن زین از همان جایی که ایستاده‌اید به عمیق‌ترین جای زین نگاه نمایید؛ اگر زین از حد خود عقب‌تر باشد سبب بروز مشکلاتی می‌گردد. دقت داشته باشید حتماً زین روی قاچ جلو قرار بگیرد و حداقل دو یا سه انگشت به‌راحتی از زیر آن حرکت نماید تا هم اسب و هم سوارکار راحت باشد.
نکات کلیدی پیرامون روش زین کردن اسب
- برای گذاشتن زین به روی اسب، آن را به اندازه‌ی کافی بالا ببرید تا به اسب ضربه نزند و عرق‌گیر را جابجا نکند.
- زین را با ملایمت به روی اسب قرار دهید تا پشت اسب صدمه نبیند و اسب رم نکند.
- زین نباید آن‌قدر جلو باشد که بر روی کتف اسب قرار گیرد.
- زیر زین باید از پشت (مهره‌های کمر) اسب فاصله داشته باشد به‌طوری‌که اگر از پشت اسب به زین نگاه کنید، بین زین و پشت اسب بتوانید روزنه‌ای از نور مشاهده کنید. درصورتی‌که زین به پشت اسب شما بچسبد یا به اندازه‌ی کافی از پشت اسب فاصله نداشته باشد، اندازه‌ی زین شما برای اسبتان مناسب نیست و می‌تواند به اسبتان صدمه بزند.
- هنگام گذاشتن زین بر روی اسب، سمت چپ او بایستید.
اصطلاحات و چک‌لیست مربوط به روش زین کردن اسب
- کمتر یا بیشتر یعنی زین اسب را یا زیاد بازنموده‌اید یا خیلی کم بسته‌اید.
- برای میزان نمودن زین به پشت اسب بروید و جلوی زین را نگاه نمایید، اگر موفق به دیدن جلوی زین نگشتید، به معنای آن است که کانال زین را زیاد از حد گشاد یا تنگ نموده‌اید.
- کنار کتف اسب ایستاده و به برگه‌های زین اسب دقت نمایید، زیرا باید برگه‌ها به نرمی روی‌هم قرار بگیرد و هیچ‌کدام از آن‌ها نباید جمع شده باشند.
- برای امتحان نمودن زین روی آن بنشینید و دست خود را به پشت نشیمنگاه ببرید و حداقل باید پنج سانتیمتر دست شما با قاچ عقب اسب فاصله داشته باشد.
- توجه داشته باشید اگر کمتر از حد معمول باشد، به معنای آن است که زین برای شما کوچک و اگر زیاد از حد باشد یعنی زین برای شما بزرگ است.
- درحالی‌که افسار اسب را گرفته‌اید، پای خود را در رکاب قرار دهید و سوار اسب شوید تا مطمئن شوید که رکاب‌ها برای قد شما مناسب هستند.
- بعد از اتمام این کارها که زین را بستید، اسب را به مدت 15 الی 20 ثانیه راه ببرید تا به آن عادت نماید، زیرا امکان دارد احتیاج به محکم کردن باشد.
- تمام مراحل بستن زین نیازمند دقت کامل و زیادی است، اگر زین شل باشد باعث لغزیدن و آسیب زدن به اسب و سوارکار می‌شود.
باز کردن زین
برای بازنمودن زین تمام مراحل بستن را برعکس انجام می‌دهیم. برای بازنمودن باید نخست کمربند عقب زین را باز و بعد تسمه را جدا نمود، اگر اول تسمه را بازنمایید زین واژگون خواهد گشت و به زیر شکم اسب خواهد رفت.
مهم‌ترین نکته‌ای که در رابطه با روش زین کردن اسب یا سایر مراحل آماده‌سازی آن، وجود دارد، دوستی با حیوان و محبت به آن است. اسب محبت را می‌فهمد و باید با سوارکار خود انس بگیرد؛ بنابراین بهتر است زین کردن اسبرا خود سوارکار انجام دهد تا هم زین را همان‌طور که خود و اسب خود راحت هستند، انجام دهد و هم اینکه رابطه نزدیک‌تری با اسب خود برقرار نماید. می‌توان گفت زین کردن اسب نوعی اجازه گرفتن از اسب جهت سوار شدن بر روی آن و راندن آن است. درنتیجه باید تمام سوارکاران شیوه صحیح زین کردن اسب خود را بدانند تا بتوانند سوارکاری ایمن و لذت بخشی را داشته باشند.
کلام آخر
به پایان مقاله‌ی روش زین کردن اسب رسیدیم، امیدوارم لذت برده باشید.
شما می‌توانید به مراجعه به وبسایت واسط کالا یا اپلیکیشن واسط کالا حیوانات مورد نظر خود از جمله اسب را خرید و فروش نمایید.
مقالات مرتبط:
منابع:
madioon.net
iranhorsey.com
نظرات
ثبت نظر